حیات چگونه پدیدار شد؟ اولین یادداشت ۲ سالگی اکسپلوریت!

زندگی چگونه بوجود آمد؟ این سوالیست که با وجود همه‌ی پیشرفت‌ها در علم و فناوری، هنوز کسی به درستی پاسخش را نمی‌داند. ما موجودات زنده را فقط روی زمین دیده‌ایم و هنوز جای دیگری در عالم نشانه‌ای از زندگی پیدا نکرده‌ایم. زمین حدود ۴٫۵ میلیارد سال پیش از سحابی اولیه‌ای که خورشید و کل منظومه‌ی شمسی را بوجود آورد، تشکیل شد. زمین جوان اصلا شبیه به زمین زیبای امروزی ما نبود و به معنی واقعی کلمه یک جهنم بود. جهنمی مذاب که دائما توسط سنگ‌های آسمانی بمباران می‌شد. حتی طبق فرضیه‌ای قدرتمند، اندک زمانی پس از شکل‌گیری زمین، سیاره‌ای به اندازه‌ی مریخ به زمین برخورد کرد و با پخش کردن مواد پوسته‌ی زمین در فضا، باعث بوجود آمدن ماه شد. با این حال شواهد نشان می‌دهند که تنها چند میلیون سال پس از پیدایش زمین، سر و کله‌ی اولین موجودات زنده پیدا شد. این موجودات زنده چگونه بوجود آمدند؟ آیا آن‌ها به ناگهان از مواد شیمیایی و عناصر موجود روی زمین پیدا شدند؟ آیا سنگ‌های آسمانی که به زمین برخورد می‌کردند از جایی دوردست در فضا موجودات زنده را به زمین آوردند؟ این‌ها پرسش‌هاییست که علم تجربی سال‌هاست به دنبال یافتن پاسخ آن‌ها می‌گردد، ولی هنوز چیز زیادی بدست نیاورده است. با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.

زندگی چگونه بوجود آمد؟ طی هزاران سالی که انسان هوشمند این سوال‌ را از خودش پرسیده، پاسخ‌های متعددی به آن داده است. یکی از پاسخ‌هایی که خیلی متداول بود، چیزیست که آن را به نام خلق‌الساعه می‌شناسیم. این نظریه تقریبا از زمان ارسطو رایج شد. ارسطو می‌گفت که مثلا اگر در یک انبار کاه مقداری گندم و پارچه‌ی کهنه بگذارید، بعد از چند روز آن‌جا موش بوجود می‌آید! خوب این نظریه الان مسخره به نظر می‌رسد؛ چطور ممکن است از چیزهایی مثل کاه و پارچه‌ی کهنه به یکباره موجودی زنده پیدا شود. قطعا موش‌ها از بیرون انبار می‌آیند و صرفا به دنبال غذا و مکان مناسبی برای زندگی هستند. ولی جالب است بدانید که اگر در تاریخ زمین میلیاردها سال عقب برویم، به احتمال زیاد شاهد بوجود آمدن موجودات زنده از عناصر غیر زنده هستیم.

برای هزاران سال انسان به خلق‌الساعه باور داشت.

برای هزاران سال انسان به خلق‌الساعه باور داشت. یعنی موجودات زنده به یکباره از چیزهای غیرزنده بوجود می‌آیند.

جهنم واقعی

برای رسیدن به سپیده‌دم حیات باید تقریبا ۴ میلیارد سال عقب برویم. دورانی که اتمسفر زمین غلیظ و پر از کربن دی‌اکسید بود و خورشید هم درخشندگی کنونی‌اش را نداشت. منظومه‌ی شمسی تازه در حال تشکیل شدن بود و هنوز سنگ‌های آسمانی سرگردان زیادی در آن وجود داشت. این سنگ‌های سرگردان، مرتب سطح زمین را بمباران می‌کردند. دانشمندان از این دوران با نام دوره‌ی «بمباران سنگین» یاد می‌کنند. برخورد سنگ‌های بزرگ و کوچکی که قطر بعضی از آن‌ها حتی تا ۴۵۰ کیلومتر هم می‌رسید، پوسته‌ی زمین را به طور کامل مذاب کرده بود.

به نظر می‌رسد که در این دمای فوق‌العاده زیاد و محیط سمی، هیچ موجود زنده‌ای نمی‌تواند دوام بیاورد. ولی اکنون دانشمندان فکر می‌کنند که آجرهای اولیه‌ی سازنده‌ی حیات در همین محیط‌ جهنمی بوجود آمد. الان هم می‌توان در بعضی از نقاط زمین، مکان‌هایی پیدا کرد که شبیه به زمین اولیه هستند. در جنوب مکزیک و در دل جنگل‌های استوایی، غاری به نام «کوئوا دو ویلا لوز» (Cueva de Vilaa Luz) وجود دارد که محیط آن مملو از هیدروژن سولفید است. ۴ میلیارد سال پیش، زمین پر از هیدروژن سولفید بود. محیط درونی این غار برای موجودات زنده از جمله انسان به شدت کشنده است. ولی به طرزی شگفت‌آور در اعماق همین غار می‌توان انواعی از موجودات زنده پیدا کرد؛ موجوداتی که با محیط سمی غار سازگار شده‌اند. گاز هیدروژن سولفید از منافذی در زیر غار سرچشمه می‌گیرد، با اکسیژن موجود در آب واکنش می‌دهد و دیواره‌ی درونی غار را با اسید سولفوریک می‌پوشاند. در این غار میلیاردها میلیارد باکتری‌ که حیات آن‌ها وابسته به هیدروژن سولفید است، در کولونی‌های عجیبی گرد هم آمده‌اند. باکتری‌ها انرژی شیمیایی هیدروژن سولفید را استخراج می‌کنند. باکتری‌ها از جمله باستانی‌ترین و معمول‌ترین موجودات زنده‌ی روی زمین هستند. مانند دیگر موجودات زنده، آن‌ها هم رشد می‌کنند، با محیط خود سازگار می‌شوند و تولید مثل می‌کنند. در هرکدام از این موجودات تک‌سلولی، مولکول DNA وجود دارد. DNA به باکتری‌ها اجازه می‌دهد که تکثیر شوند. شرایط اولیه‌ی زمین از شرایط این غار خیلی بدتر بوده و این نشان می‌دهد که بعضی از انواع حیات می‌توانند در محیط‌های فوق‌العاده سخت حضور داشته باشند.

زمین اولیه شرایطی کاملا جهنمی داشت. ولی به نظر می‌رسد که حیات در همین محیط توانسته بوجود بیاید.

زمین اولیه شرایطی کاملا جهنمی داشت. ولی به نظر می‌رسد که حیات در همین محیط توانسته بوجود بیاید.

شیمی زندگی

ولی باز هم به این سوال که موجودات زنده از کجا آمده‌اند، پاسخ داده نشد. بیش از ۱۰۰ سال است که دانشمندان می‌دانند حیات احتمالا در نتیجه‌ی فعل و انفعالاتی شیمیایی بوجود آمده است. یعنی یک سری مواد شیمیایی به مقدار و شکل مناسب باید با هم ترکیب شوند تا موجود زنده بوجود بیاید. همه‌ی موجودات زنده، از باکتری گرفته تا موش، کبوتر و زرافه از تعدادی عنصر شیمیایی محدود درست شده‌اند. هیدروژن، اکسیژن، کربن و نیتروژن چهار عنصر فراوان در جهان هستند. اگر این چهار عنصر را (بعلاوه‌ی تعدادی دیگر از عناصر جدول تناوبی) به شکل و مقدار مناسب کنار هم قرار دهید، مواد اولیه‌ی ضروری برای حیات بوجود می‌آید. کربن ماده‌ی سازنده‌ی اصلی موجودات زنده است. چیزی که کربن را خیلی خاص می‌کند این است که می‌تواند با خودش و دیگر عناصر پیوندهای خیلی زیاد و متنوع بسازد. هیچ اتم دیگری مثل کربن نمی‌تواند این چنین ترکیبات متنوعی بسازد.

ایده‌ی اینکه حیات با ترکیب کربن و دیگر عناصر بوجود می‌آید، اولین بار در دهه‌ی ۱۹۵۰ توسط دانشمندی به نام «استنلی میلر» آزمایش شد. او شرایط زمین اولیه را در آزمایشگاه بازسازی کرد. یعنی ظروف شیشه‌ای را با لوله‌هایی به هم متصل کرد تا چرخه‌ی کامل تبخیر آب از اقیانوس‌ها، ورود بخار به اتمسفر و بارش را بوجود آورد. سپس ظرف شیشه‌ای محتوی هوا را با گازهایی پر کرد که فکر می‌کرد در زمین اولیه وجود داشتند. در همان ظرف الکترودهایی قرار داد تا با جرقه‌ زدن، نوعی رعد و برق مینیاتوری بسازد. بعد از چند روز که سامانه‌ی زمین مصنوعی میلر کار کرد، متوجه بوجود آمدن ماده‌ای عجیب درون ظروف شیشه‌ای شد. این ماده را آزمایش کرد و فهمید که چیزی نیست جز «آمینو اسید». آمینو اسیدها ترکیباتی هستند که از اتصال اتم‌های کربن با دیگر اتم‌ها بوجود می‌آیند. آن‌ها آجرهای سازنده‌ی پروتیین‌ها هستند. پروتیین‌ها به وفور در سلول‌های موجودات زنده وجود دارند. خبر این آزمایش مثل بمب در روزنامه‌ها منفجر و تیتر اصلی رسانه‌های مختلف شد. در ضمن این آزمایش پایه و اساس تحقیقات منشاء حیات را در سال‌های آینده ساخت.

میلر در آزمایشگاه شرایط شبیه به زمین اولیه را بوجود آورد و در کمال تعجب شاهد بوجود آمدن آمینواسید، آجر سازنده‌ی پروتیین‌ها بود.

میلر در آزمایشگاه شرایط شبیه به زمین اولیه را بوجود آورد و در کمال تعجب شاهد بوجود آمدن آمینواسید، آجر سازنده‌ی پروتیین‌ها بود.

با این حال کاری که میلر کرد اکنون تا حد خیلی زیادی محل مناقشه است. بسیاری از دانشمندان فکر می‌کنند که شرایط زمین اولیه با آن‌چه میلر در آزمایشگاه بازسازی کرد خیلی متفاوت است. مشکل دیگر این است که زمین اولیه مرتب توسط سنگ‌های آسمانی بمباران می‌شد و علی‌الاصول این برخوردها باید از شکل‌گیری مولکول‌های اولیه‌ی لازم برای پیدایش حیات جلوگیری می‌کردند. ولی تحقیقات نشان می‌دهند که زندگی دست کم از ۳٫۸ میلیارد سال پیش وجود داشته است.

نشانه‌های زندگی

نشانه‌های حیات باستانی را می‌توان در غرب گرینلد مشاهده کرد. بعضی از صخره‌های موجود در غرب گرینلد از نظر زمین‌شناسی فوق‌العاده با ارزش هستند و قدمت آن‌ها به ۳٫۷ تا ۳٫۹ میلیارد سال پیش می‌رسد. قطعا این صخره‌ها آن‌قدر قدیمی هستند که هیچ فسیلی از موجودات زنده در آن‌ها باقی نمانده است. با این حال دانشمندان آن‌جا چیزی عجیب‌تر، یعنی ردپای شیمیایی میکروب‌های باستانی پیدا کردند. آن‌ها در این صخره‌ها ایزوتوپ‌هایی از کربن پیدا کردند که توسط موجودات زنده بوجود می‌آیند. بنابراین نتیجه گرفتند که زمان بوجود آمدن این صخره‌ها یعنی ۳٫۸ میلیارد سال پیش، در این منطقه حیات وجود داشته است. البته پژوهش‌های دقیق‌تر در صخره‌های پر از کربن، پیشینه‌ی حیات را حتی تا ۴ میلیارد سال هم عقب می‌برد.

ولی شرایط خیلی سخت و برخوردهای عظیم سیارکی در زمین اولیه این فکر را به ذهن دانشمندان ‌آورد که شاید حیات اصلا روی زمین شکل نگرفت؛ بلکه توسط همان سنگ‌های آسمانی از فضا به زمین آمد. اکنون می‌دانیم که در دوردست‌های منظومه‌ی شمسی منطقه‌ای پر از سنگ‌ها و صخره‌های کوچک و بزرگ به نام کمربند کوییپر وجود دارد که از ۴٫۵ میلیارد سال پیش و زمان تشکیل منظومه‌ی شمسی باقی مانده است. گاهی اوقات راه بعضی از این سنگ‌ها به داخل منظومه‌ی شمسی کج می‌شود و خیلی اتفاقی، بعضی از آن‌ها به سطح زمین برخورد می‌کنند. در سال ۱۹۶۹ یکی از این سنگ‌ها در استرالیا فرود آمد. دانشمندان بعد از بررسی دقیق این سنگ متوجه شدند که در آن مولکول‌های آمینواسید وجود دارد. این اولین بار بود که در یک سنگ فضایی می‌توانستیم چنین مولکولی پیدا کنیم. اگر چنین سنگ‌هایی در فضا معمول هستند، در ابتدای پیدایش زمین که بمباران خیلی شدید بوده می‌توانستند حجم بسیار زیادی از مولکول‌های زندگی را روی زمین بیاورند. تا به حال بیش از ۷۰ نوع آمینو اسید در شهاب‌سنگ‌ها پیدا شده است. بسیاری از آن‌ها اجزای اصلی سازنده‌ی پروتیین‌ها هستند که در موجودات زنده یافت می‌شوند. به خصوص بعضی از دنباله‌دارهایی که در ابتدا به زمین برخورد می‌کردند به اندازه‌ی کوه‌های بزرگ اندازه داشتند و می‌توانستند پر از ترکیبات زیستی باشند.

با این حال شدت برخورد این اجرام خیلی زیاد بوده و این ابهام وجود دارد که به هنگام برخورد ممکن است این ترکیبات نابود شده باشند. مثلا در آریزونای آمریکا دهانه‌ی برخوردی بزرگی به قطر ۱٫۲ کیلومتر و عمقی به اندازه‌ی یک برج ۶۰ طبقه وجود دارد که بر اثر برخورد یک شهاب‌سنگ در ۵۰ هزار سال پیش بوجود آمده است. آن‌قدر انرژی این برخورد زیاد بوده که همان لحظه تقریبا همه‌ی شهاب‌سنگ بخار شده است. وقتی سنگی بزرگ با این انرژی به زمین برخورد می‌کند چه بر سر آمینو اسیدها می‌آید؟

در صحرای آریزونا دهانه‌ی بزرگی وجود دارد که بر اثر برخورد شهاب‌سنگ درست شده است. آجرهای سازنده‌ی حیات شاید با همین شهاب‌سنگ‌ها به زمین آمدند.

در صحرای آریزونا دهانه‌ی بزرگی وجود دارد که بر اثر برخورد شهاب‌سنگ درست شده است. آجرهای سازنده‌ی حیات شاید با همین شهاب‌سنگ‌ها به زمین آمدند.

دانشمندی به نام «جنیفر بلنک» دستگاهی برای شبیه‌سازی شدت برخورد سنگ‌های آسمانی به زمین ساخت و خواست امتحان کند و ببیند که آیا آمینو اسیدها از این برخورد عظیم جان سالم به در می‌برند یا خیر. آن‌ها تفنگ بزرگی ساختند که گلوله‌ای را با سرعت ۸۰۰۰ کیلومتر بر ساعت به سوی کپسولی فولادی که در آن پنج نوع آمینو اسید وجود داشت شلیک می‌کرد. دو تای آن‌ها در همه‌ی سلول‌های زنده وجود دارند. بدین ترتیب فشار شدید ناشی از برخورد دنباله‌دار شبیه‌سازی می‌شد. این آزمایش نشان داد که نه تنها آمینو اسیدها از این برخورد جان سالم به در ‌بردند، بلکه اتفاق خیلی عجیب‌تری هم ‌افتاد. محلول آمینو اسید به رنگ قهوه‌ای در آمده و مولکول‌های آن به هم پیوسته بودند تا موکول‌های پیچیده‌تر و بزرگتری به نام «پپتیدها» بوجود آیند. در حقیقت آمینو اسیدها از انرژی ناشی از برخورد، برای ترکیب شدن با یکدیگر و ساختن پپتیدها استفاده کردند. پپتیدها با اتصال به یکدیگر پروتیین‌ها را می‌سازند. پروتیین‌ها مواد سازنده‌ی سلول‌های بدن ما هستند.

دنیای RNA و همه‌ی آن‌چه نمی‌دانیم

با این حال همچنان جهش از این مولکول‌های غیر زنده به موجودات زنده‌ای که دارای مولکول‌ DNA هستند و تولید مثل می‌کنند، فوق‌العاده پیچیده است و هنوز از آن چیز زیادی نمی‌دانیم. به هر صورت یکی از ویژگی‌های اصلی و ضروری موجودات زنده، توانایی همانندسازی یا همان تولید مثل است. چه این همانندسازی مثل باکتری‌ها با تقسیم سلولی انجام شود و چه مثل پستانداران بزرگ با تولید مثل جنسی و بچه‌زایی. هیچ کس نمی‌داند این فرایند چگونه شروع شد و چه مراحلی را طی کرد. هنوز کسی نتوانسته در آزمایشگاه از عناصر غیر زنده، موجود زنده بوجود بیاورد. در دهه‌ی ۱۹۶۰ میلادی، بعضی از دانشمندان فکر کردند که شاید اولین مولکول‌ همانند ساز، یعنی مولکولی که می‌تواند مثل خودش را بسازد، RNA همان خویشاوند نزدیک DNA است.

پروتیین نقشی اساسی در بوجود آمدن موجودات زنده دارد. پروتیین‌ها می‌توانند به اشکال مختلف و خیلی پیچیده در بیایند و تقریبا هر کاری بکنند. مثلا به عنوان آنزیم عمل کنند. آنزیم‌ها موادی هستند که به عنوان کاتالیزور گستره‌ی بزرگی از واکنش‌های شیمیایی عمل می‌کنند. با این حال اطلاعات لازم برای ساخته شدن پروتیین‌ها در مولکول‌های DNA وجود دارد. بدون DNA پروتیین‌های جدید بوجود نمی‌آیند و بدون پروتیین هم DNA جدید بوجود نمی‌آید. بنابراین کدام اول بوجود آمد، پروتیین یا DNA؟

در دهه‌ی ۱۹۶۰، کشف اینکه مولکول‌های RNA می‌توانند تا حدودی مثل پروتیین‌ها عمل کنند، یک پاسخ جالب را به ذهن دانشمندان آورد. اگر RNA می‌توانست واکنش‌ها را کاتالیز و همزمان اطلاعات را ذخیره کند، بعضی از مولکول‌های RNA باید می‌توانستند مولکول‌های RNA بیشتری بسازند. بنابراین RNA‌های همانندساز نیازی به پروتیین‌ها نداشتند. آن‌ها می‌توانستند خودشان همه کار انجام دهند. مشخص شد که RNA یک مولکول همه‌ فن حریف است. این یک دستاورد بزرگ برای این ایده که زندگی ابتدا از مولکول‌های RNA تشکیل شده، بود. به این ایده، «فرضیه‌ی دنیای RNA» می‌گویند.

به نظر می‌رسد پیش از DNA، موجودات زنده فقط دارای RNA بودند. با این حال دقیقا مشخص نیست خود RNA چگونه بوجود آمد.

به نظر می‌رسد پیش از DNA، موجودات زنده فقط دارای RNA بودند. با این حال دقیقا مشخص نیست خود RNA چگونه بوجود آمد.

با این حال این ایده هم یک مشکل بزرگ دارد. نمی‌دانیم مولکول‌های RNA چگونه بوجود آمدند. آیا قبل از آن مولکول‌هایی ساده‌تر با توانایی همانند سازی وجود داشتند؟ بعضی از دانشمندان فکر کنند RNA اولین همانندساز نبوده است. شاید قبل از دنیای RNA، دنیایی به نام TNA، PNA یا ANA وجود داشته است. این‌ها همه مولکول‌هایی شبیه به RNA هستند که به نظر می‌رسد اجزای آن‌ها احتمال بیشتری برای بوجود آمدن خود بخودی داشته باشد. مشکل اینجاست که اگر زندگی به یکی از این شکل‌ها بوجود آمده، شواهدی برای آن وجود ندارد. با تمام این اوصاف، سوالات زیادی باقی می‌ماند. از جمله اینکه اولین مولکول‌های همانندساز دقیقا کجا ظاهر شدند؟ حیات اولیه چه شکلی بود؟ انتقال به DNA و پروتیین‌ها به چه صورت بود و کدهای ژنتیکی چگونه بوجود آمدند؟ تا جایی که می‌دانیم هیچ فسیلی از تقسیم شونده‌های اولیه وجود ندارد.

پناهگاه زندگی

هرچند نمی‌توانیم دقیقا بگوییم زندگی چگونه بوجود آمد، ولی تا حدودی می‌توانیم مکان پیدایش آن را حدس بزنیم. شاید از آن‌جایی که سطح زمین مرتب بمباران می‌شده و مجالی برای شکل‌گیری حیات باقی نمی‌گذاشته، زندگی جایی زیر زمین گسترش یافته است. مثلا احتمالا بستر اقیانوس‌ها مکان خیلی خوبی برای پناه گرفتن موجودات زنده بوده است. در زمین اولیه فعالیت‌های آتشفشانی خیلی زیاد بوده و مواد شیمیایی مرتب از کف اقیانوس‌ها بیرون می‌زدند. الان هم جاهایی در بستر اقیانوس، پدیده‌هایی به نام «پنجره‌های گرمابی» وجود دارد. یعنی مکان‌هایی که آب گرم و ترکیباتی شیمیایی از منافذی در کف اقیانوس فوران می‌کنند. علی‌رغم عدم وجود نور خورشید، موجودات زنده‌ی مختلفی در کنار این پنجره‌ها زندگی می‌کنند. در زمین اولیه حیات می‌توانسته در محیط‌هایی مشابه زنده بماند. مشخص شده بعضی از موجودات زنده‌ای که اکنون در کنار این پنجره‌ها می‌بینیم از نظر ژنتیکی با آن موجودات باستانی قرابت دارند.

تقریبا ۳٫۵ میلیارد سال پیش بمباران شدید دنباله‌دارها و سیارک‌ها متوقف شد. اکنون دیگر حیات می‌توانست روی سطح زمین بیاید و نفس راحتی بکشد. وقتی حیات روی سطح آمد توانست از یک منبع انرژی بزرگ، یعنی نور خورشید بهره بگیرد. روی سطح زمین میکروب‌ها دارای کلروفیل و در نتیجه قابلیت فتوسنتز شدند. آن‌ها می‌توانستند نور خورشید را به دام بیندازند و با استفاده از کربن دی‌اکسید و آب، غذا درست کنند. در نتیجه باکتری‌های فتوسنتز کننده توانستند تقریبا بدون محدودیت رشد و تولید مثل کنند. این روشی است که اکنون تمام گیاهان سبز به آن تکیه دارند.

بعد از توقف بمباران سنگ‌های آسمانی، حیات توانست روی سطح زمین گسترده شود. فسیل‌های ۳٫۵ میلیارد ساله‌ی استروماتولیت نشانه‌ی این پدیده هستند.

بعد از توقف بمباران سنگ‌های آسمانی، حیات توانست روی سطح زمین گسترده شود. فسیل‌های ۳٫۵ میلیارد ساله‌ی استروماتولیت نشانه‌ی این پدیده هستند.

اکنون دیگر چهره‌ی زمین عوض شده بود. حیات در همه‌ی زمین پخش شد. در منطقه‌ای از استرالیا عوارضی وجود دارد که نشانه‌ی این تغییر بزرگ هستند. ساختارهای گنبدی شکلی به نام «استروماتولیت» که طی هزاران سال توسط میکروب‌هایی به نام سیانوباکترها ایجاد شده‌اند. سیانوباکترها از نوادگان همان میکروب‌هایی هستند که میلیاردها سال پیش همه‌ی سطح سیاره‌ی زمین را اشغال کرده بودند. در استرالیا و مناطقی از جهان می‌توان صخره‌هایی را دید که از ۳٫۵ میلیارد سال پیش باقی‌مانده‌اند و فسیل‌های استروماتولیت در آن‌ها دیده می‌شود. فسیل‌های استروماتولیت نشان می‌دهند که دست کم از ۳٫۵ میلیارد سال پیش سیانوباکترها وجود داشته‌اند. البته یافته‌های جدید از کشف فسیل‌های استروماتولیت تا ۳٫۶ و ۳٫۷ میلیارد سال قبل هم خبر می‌دهند.

سیانوباکترها تغییری بزرگ در زمین بوجود آوردند. فتوسنتز آن‌ها اکسیژن بوجود آورد. اکسیژن تولیدی سیانوباکترها در اتمسفر جمع شد و شکل زمین ما را عوض کرد. آن‌ها میزان اکسیژن اتمسفر را از کمتر از یک درصد به ۲۱ درصد رساندند. این اتفاق حدود ۵۶۰ میلیون سال پیش روی داد. بدون سیانوباکتر‌ها اکسیژن وجود نداشت و هیچ‌کدام از حیوانات بوجود نمی‌آمدند. اکسیژن همچنین با تشکیل اوزون حیات را از گزند پرتوهای خطرناک فرابنفش خورشید که به DNA آسیب می‌رسانند در امان نگه داشت. به دلیل وجود لایه‌ی اوزون حالا زندگی فرصت این را داشت که به موجودات زنده‌ی پیچیده‌تر مجال بودن بدهد. موجودات زنده‌ی خیلی پیچیده‌ای که می‌توانند از خودشان سوال کنند، زندگی چگونه بوجود آمد؟

از تاریکی می ترسید؟ به این مکان ها نزدیک نشوید!

ترسناک ترین جاهای دنیا

پیشنهاد می کنیم قبل از خواندن این پست اول از همه چراغ ها را روشن کنید. شاید برای شما هم گاهی پیش آمده که در هنگام غروب برای خود یک فنجان چای داغ ریخته باشید و ناگهان با صدایی غیر منتظره روبرو شوید و بترسید! در این جور مواقع حتی کوچک ترین صدا هم می تواند خانه را به جایی ترسناک تبدیل کند. حالا تجسم کنید به جایی ناآشنا بروید که داستان ها و افسانه های زیادی پشت سرش وجود داشته باشد و همه دنیا آن را جای ترسناکی بدانند؛ جزیره ای پر از عروسک و یا شهر ارواح! می خواهیم از ترسناک ترین جاهای دنیا بگوییم در ادامه الی گشت را همراهی کنید.

دروازه جهنم (Door to Hell)

چاله ای که همیشه پر از آتش است آن هم در وسط ترکمنستان جای مناسبی برای شروع است. این گودال بزرگ در وسط بیابان برای مدت ۴۰ سال است که می سوزد اما چرا؟ ماجرا به سال ۱۹۷۱ برمی گردد، چیزی که امروز به آن دروازه جهنم می گوییم در زمان های گذشته سکوی گاز طبیعی بوده اما در حادثه ای سکو سقوط کرد و دانشمندان مجبور شدند تا برای جلوگیری از انتشار گازهای متان سمی آن را آتش بزنند. امروز این چاله همچنان می سوزد و به دروازه جهنم معروف است.

جاده مرگ (The Death Road)

جاده مرگ بولیوی خطرناک ترین جاده دنیاست. اگر به اندازه کافی شجاع باشید می توانید مسیر کوهستانی این جاده را دوچرخه سواری کنید و غرق تماشای چشم اندازهای کوهستان و موانع اطراف آن شوید. با اینکه این جاده یک مسیر تجاری مهم برای بخشی از بولیوی است اما همه اینجا را به نام جاده مرگ می شناسند و همین باعث شده که گردشگرانی که مرگ را به چالش می کشند خودشان را به قله های آن برسانند.

تسخیر شده ترین جای انگلیس

محله پلاکلی (Pluckley) در کنت روستایی کوچک و عجیب در انگلیس است اما این روستا ویژگی ای دارد که اسم آن را بر سر زبان ها انداخته است: تسخیر شده ترین روستای انگلیس! هر سال گردشگران زیادی به اینجا می روند تا صدای فریادهای ارواح را بشنوند، پلاکلی در مجموع ۱۶ روح دارد که اگر از ما بپرسید می گوییم تعداد آن ها خیلی زیاد است!

جزیره عروسک ها (Island of the Dolls)

اگر از دیدن صحنه سر آویزان عروسک ها از درختان لذت می برید در این صورت عاشق جزیره عروسک ها در مکزیک می شوید. ماجرای این جزیره وقتی شروع شد که ۵۰ سال پیش دختر کوچکی در اینجا غرق شد و مرد بیچاره ای این دختر و عروسکش را بر روی کانال آب پیدا کرد. مرد ادعا کرد که صدای فریادها و گریه های این دختر را از جنگل شنیده و برای این که روح آن دختر را شاد کند دست به کار عجیبی زد و صدها عروسک را از درختان جنگل آویزان کرد. با اینکه این مرد امروز مرده اما عروسک ها همچنان از درخت آویزانند و هزاران گردشگر را هر سال به این جنگل ترسناک و شکنجه آور می کشانند.

قلعه برن (Bran Castle)

این قلعه در رومانی بر روی صخره ای ۶ متری قرار دارد و از سال ۱۲۱۲ که ساخته شده تا همین امروز در حال ترساندن دیگران است! فرمانده بی رحم رومانی، ولاد سوم در این قلعه زندگی می کرد کسی که اسمش همه را یاد خون آشام ها می اندازد.

قبرستان ترسناک Bachelor’s Grove

تسخیر شده ترین جای جهان،  قبرستان Bachelor’s Grove در جنوب غربی شیکاگو است و حداقل ۱۰۰ گزارش مستند درباره اتفاقات ماورائی و عجیب و غریبش به ثبت رسیده است. این قبرستان از دهه ۱۸۰۰ تا به حال مکانی مخوف و ترسناک است و رفت و آمد ارواح، تصاویر عجیب و گذشته شوم باعث شده تا از ترسناک ترین جاهای آمریکا باشد. حتی اگر دیدن ارواح را باور نداشته باشید مطمئنا با رفتن به این قبرستان نظرتان عوض می شود!

بیمارستان Beelitz-Heilstätten

لیست مخوف ترین جاهای دنیا بدون نام بردن از این بیمارستان کامل نمی شود، بیمارستانی که مدت هاست خالی مانده و در حدود ۵۰ کیلومتری برلین قرار دارد. گذشته این بیمارستان با جنگ های جهانی اول و دوم پیوند خورده و مکانی تسخیر شده در دست ارواح است. اگر ما را باور ندارید توری به اینجا ترتیب دهید فقط یادتان باشد که از قبل درباره مخوف بودن اینجا به شما هشدار داده بودیم!

شهر متروک پریپیات (Pripyat)

در دهه ۱۹۷۰ حدود ۵۰ هزار نفر در این شهر زندگی می کردند اما انفجار نیروگاه هسته ای چرنوبیل آن را به شهری متروک و ترسناک تبدیل کرد. امروز این شهر مخوف یکی از هراسناک ترین جاهای دنیاست که هیچ کس جرئت نزدیک شدن به آن را ندارد.

تابوت های آویزان ساگادا (Hanging Coffins of Sagada)

افراد کمی جرئت دارند تا از تابوت های آویزان فیلیپین دیدن کنند تابوت هایی که به خاطر سنت باستانی خاکسپاری توسط قبیله ایگوروت به این شکل و شمایل در آمده اند. در آن زمان وقتی یکی از نزدیکان آن ها می مرد تابوت او را در دامنه های کوه آویزان می کردند تا همه ببینند و سوگواری کنند.

A.baghery چهارشنبه 6 اسفند 1399 ساعت 11:06

ماچو پیچو، شهرگمشده اینکاها

ماچوپیچو را می توان اسرارآمیزترین شهر تاریخی جهان نامید، جایی که قرن ها پیش ساخته و در زمان فتح اسپانیایی تخریب شد. اما جالب اینجاست که این شهر واقعا گم شده بود و به جز عده ای محلی کسی از آن خبر نداشت. تا اینکه حدود ۱۰۰ سال قبل این جاذبه ی دیدنی که خیلی ها کشور پرو را با آن میشناسند، توسط یک آمریکایی دوباره کشف شد.

ماچوپیچو، یکی از اسرارآمیزترین نقاط تاریخی جهان به معنای “قله قدیمی” است که در کوه های آند و ارتفاع ۲۴۳۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. در این شهر باستانی با تعداد زیادی قصر، عبادتگاه هایی که برای خدایان خود ساخته اند و ۱۵۰ خانه روبرو خواهید شد. به نوعی اینجا خلوتگاه حاکمان اینکاها بوده است. در ادامه برای دیدن این ویدیو ی هیجان انگیز با ما همراه باشید.

با تماشای این فیلم حتما به اعجاب انگیز بودن این شهر پی برده اید. جایی که می توانید تاریخ پرو را مرور کنید و شگفت زده شوید.

اما دیدنی های پرو به همین جا ختم نمی شود، این شهر با تنوعی از جاذبه های گردشگری و پیشینه ی تاریخی خود دل خیلی از جهانگردان را برده است

A.baghery چهارشنبه 6 اسفند 1399 ساعت 11:02

غار دست نخورده مایاها

باستان شناسان در زمانی که در حال کند و کاو در یک گورستان مقدس در زیر شهر باستانی چیچن ایتزا و در شبه جزیره یوکاتان مکزیک بودند به طور تصادفی نزدیک به ۱۵۰ شیئ را پیدا کرده که بیش از هزار سال است دست نخورده باقی مانده اند. در مجموعه هایی که از اتاق های این غار دست نخورده مایاها به دست آمده ممکن است بتوان دلایل ظهور و سقوط سلسله باستانی مایاها را درک نمود. کشف این غار که بالامکو (Balamku) یا الهه پلنگ (Jaguar God) نامگذاری شده است توسط موسسه ملی انسان شناسی و تاریخ مکزیک (INAH) صورت گرفته و در یک کنفرانس مطبوعاتی در مکزیک نیز اعلام گردید. با الی گشت همراه باشید تا در مورد این کشف بی نظیر بیشتر بدانیم.

غار دست نخورده مایاها یکبار قبلا پیدا شده بود

مطالب مرتبطپس از کشف اولیه این سایت تاریخی در سال ۱۹۶۶ توسط کشاورزان، بالامکو توسط باستان شناسی به نام ویکتور سگوویا پینتو (Víctor Segovia Pinto) بازدید گردید. او یک گزارشی از بازدید خود نوشته و در آن به وجود گسترده ای از وسایل باستانی در غار دست نخورده مایاها اشاره می کند. اما او به جای اینکه سایت را حفاری نماید به کشاورزان دستور داد تا ورودی آن را مهر و موم کرده و اینگونه به نظر می رسید که تمام سوابق تاریخی کشف ان از بین رفته است. بالامکو بیش از ۵۰ سال به صورت مخفی باقی ماند. تا زمانی که در سال ۲۰۱۸ توسط کاشف نشنال جئوگرافی به نام گوییلرمو آندا (Guillermo de Anda) و تیم تحقیقاتی او که از محققان پروژه آب های امپراتوری مایاهای بزرگ بودند، در زمان جستجو برای یافتن مسیرهای آبی در زیر شهر چیچن ایتزا آن را بازگشایی کردند. اکتشاف این سیستم توسط کمک های مالی جزئی انجمن ملی جغرافیایی تامین شد.

کشف مجدد محلی که مهر و موم شده بود

آندا به یاد می آورد که از درون یک تونل تنگ در بالامکو برای ساعت ها جلو رفته تا در نهایت چیزی غیر منتظره در مقابل او روشن شده است. یک آبشار در سمت چپ قرار داشته به طوری که کاملا دست نخورده باقی مانده است و استالاگمیتی در اطراف محل روشن کردن آتش ان ها تشکیل شده است. همچنین وسایلی مانند گلدان، صفحات تزیینی و سایر اجناس نیز در آنجا وجود داشته اند. او گفته که من نمی توانستم صحبت کنم و ناخودآگاه شروع به گریه کردن نمودم. او همچنین گفت که من باقی مانده های انسانی در عبادتگاه های مقدس چیچن ایتزا را بررسی نمودم اما هیچگاه چنین احساسی را تجربه نکرده بودم. من تنها و برای اولین بار در این غار دست نخورده مایاها قرار گرفته بودم. گفته می شود که آندا یک پژوهشگر در زمینه INAH بوده و مدیر پروژه آب های بزرگ زیرزمینی مایاها می باشد. او به دنبال درک، کشف و حفاظت از آبخوان های شبه جزیره یوکاتان مکزیک است.

فرصت بی سابقه ای دیگر برای کشف رازهای پنهان غار

برای دسترسی به اولین قسمت از هفت بخش مراسم تشریفاتی مایاها که تاکنون در بالامکو شناسایی شده است، باستان شناسان می بایست چند صد پا از طریق گذرگاه های عجیب عبور کرده و بر روی شکم خود به شکل سینه خیز حرکت نمایند. در گزارش اصلی در مورد این غار که اخیرا توسط باستان شناسان و محققان GAM در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا برگزار شد، سگوویا تعداد ۱۵۵ مورد از مصنوعات را شناسایی کرده است. بر روی برخی از آن ها چهره الهه باران به نام تلالوک (Tláloc) و بر روی برخی دیگر علائمی از درخت مقدس سیبا (ceiba) و همچنین نشانه هایی قدرتمند از جهان مایاها نمایش داده می شود. در صورتی که بخواهیم مقایسه کنیم، غار بالانکاچ (Balankanché) که در همان نزدیکی قرار داشته و مکانی برای انجام مراسم مذهبی بوده است در سال ۱۹۵۹ حفاری شده و در آن ۷۰ مورد از اشیایی مشابه یافت شده است.

تفاوت غار دست نخورده مایاها با سایر غارهای این منطقه

آندا می گوید که به نظر می رسد بالامکو مادر بالانکاچ باشد. او نمی خواهد بگوید اطلاعات مهمتری در بالامکو وجود دارد اما زمانی که در میان این چنین سیستم های غار دست نخورده مایاها، چنین مکانی وجود داشته که دسترسی به آن سخت می باشد احتمالا نشانه ای است. اینکه چرا باستان شناس قدیمی و سگوویا تصمیم به بستن چنین کشفی گرفته است همچنان مورد بحث خواهد بود. اما در حال حاضر موضوع مبهم تری وجود داشته که بسیار بحث برانگیز است. از جمله آن ها میزان تماس و مبادله فرهنگی بین گروه های مختلف در مزوآمریکا و همچنین آنچه در جهان مایاها قبل از سقوط چیچن ایتزا وجود داشته است می باشد. برای مایاهای باستانی غارها و سنت های آن ها در معرض فروپاشی قرار گرفته بودند. در این خصوص هالی مویز، کارشناس ارشد باستان شناسی از دانشگاه کالیفرنیا که بخشی از این پروژه نبوده است می گوید: این مکان ها فضاهایی مقدس برای مایاها را نشان داده که بر روی برنامه های اجتماعی یکدیگر تاثیر می گذاشته اند. احتمالا این مراسم برای تجربه مایاها بسیار مهم بوده است.

رشد و پیشرفت در باستان شناسی غارها

تا زمانی که باستان شناسی غار در دهه ۱۹۸۰ شکل گرفت، باستان شناسان به معماری های برجسته و مصنوعات دست نخورده علاقه بیشتری نشان می دادند تا اینکه به تجزیه و تحلیل مواد باقی مانده و یا مواد موجود در اشیاء بپردازند. هنگامی که بالانکاچ در سال ۱۹۵۹ حفاری شد، غارها هنوز نیز با دست و در تاریکی نقشه برداری می شده اند. مصنوعات موجود در این مکان ها برداشته شده، تمیز شده و سپس بازگردانده شدند. به عنوان مثال از همه مشعل هایی که در این غار یافت شد که حاوی شواهدی قطعی در ارتباط با زمان بندی سایت بودند، تنها یک مورد از ان ها مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. محققان پروژه آب های بزرگ مایاها، بالامکو را به عنوان فرصتی دوباره برای اجرای مدلی جدید از باستان شناسی غارها می دانند. یکی از فن آوری های پیشرفته و تخصصی مانند نقشه برداری سه بعدی در این اکتشاف مورد استفاده قرار گرفته است. این بینش های دقیق می تواند به ما یک ایده بسیار دقیق از آنچه در غارهای مایاها اتفاق افتاده بدهد. علاوه بر این خواهد توانست تا اطلاعاتی را در مورد تاریخ شهر بزرگ چیچن ایتزا که به دلایل نامعلومی در قرن سیزدهم میلادی رها شده است ارائه نماید.

بالامکو نه تنها می تواند در مورد فروپاشی چیچن ایتزا بسیار از چیزها را به ما بگوید بلکه احتمالا می تواند در مورد لحظه آغاز آن نیز اطلاعاتی را ارائه کند. در حال حاضر یک متن مهر و موم شده با مقدار زیادی از اطلاعات وجود داشته که می توان بر اساس آن مواردی را برای درک توسعه چیچن ایتزا دریاف نمود. مطالعه بیشتر این سایت همچنین به جزییات خشکسالی هایی اشاره می کند که احتمالا باعث فروپاشی تمدن مایاها شده است. در حالی که این منطقه همیشه به چرخه های شدید تغییرات آب و هوایی وابسته می باشد اما برخی از محققان معتقد هستند که جنگل زدایی بیش از حد در مناطق شبه جزیره مایاها که جمعیت آن ها به ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر می رسیده است می تواند این موضوع را تشدید کرده و کل منطقه را غیرقابل دسترس سازد.

A.baghery چهارشنبه 6 اسفند 1399 ساعت 10:42

تمبر زن

این دستگاه در اوایل قرن بیستم به افراد کمک می‌کرد برای ارسال نامه‌هایشان تمبر را به راحتی خیس کنند و برروی نامه بچسبانند. به هر حال در قرن بیستم خبری از ایمیل نبوده و ظاهرا برای خیس کردن تمبرها کمی‌تنبلی می‌کردند.

کالسکه محافظ

این کالسکه از نوزادان در زمان جنگ جهانی دوم به خوبی محافظت می‌کرده است. در زمان جنگ جهانی دوم که اروپایی‌ها از حملات گازها در امان نبودند برای حفظ جان نوزادانشان از این کالسکه عجیب و دربسته استفاده می‌کردند. در صورتی که والدین ناچار به حمل کودک در شهر بودند، با آرامش خاطر کودک را در طی شهر با این کالسکه جابه جا می‌کردند و از آسیب‌های گازهای شیمیایی کاملا مصون بودند.

آفتابگیر کودک

اوایل قرن بیستم به دلیل هجوم جنگ و مشکلات سیاسی خانواده‌ها  امکانات کافی برای تفریح نداشتند. کودکان در آن دوره بیشتر در خانه به سر می‌بردند و از نور خورشید و هوای تازه بهره مند نمی‌شدند. این وسیله که ظاهرا برای کودک بسیار ترسناک نیز بوده در ساختمان‌ها نصب می‌شده تا کودکان بتوانند از آفتاب روزانه استفاده کنند.

دستگاه سیگار کشیدن

ظاهرا در آن زمان هنوز به مضرات سیگار کشیدن پی نبرده بودند که این دستگاه چند تایی سیگار را اختراع کردند. این دستگاه به شما این امکان را می‌داد که در آن واحد بتوانید چند سیگار را باهم دود کنید. واقعا دستگاه مسخره ای بوده و خوشبختانه از مد افتاد!

دوچرخه آبی

دوچرخه و طرفداران دوچرخه همیشه بوده و هستند. این نوع دوچرخه به شما کمک می‌کند که به وسیله چرخش آب در گوی‌های توخالی حرکت کند. این وسیله نخستین مرتبه در سال ۱۹۳۰ در پاریس مورد استفاده قرار گرفت که ظاهرا در آن دوره کمبود آب نداشتند.

رادیوی سر

در سال ۱۹۴۹ میلادی ویکتورت هوفیلچ دستگاه رادیوی روی سر را اختراع کرد. این وسیله به کاربران امکان استفاده رادیو را بر روی سر خودشان می‌داد. دقیقا مشخص نیست که چرا باید این رادیو روی سر باشد ولی همان بهتر که از مد افتاد وگرنه همه کاربران دچار آرتروز گردن می‌شدند!

ماسک مخروطی

ماسک‌های مخروطی از اختراعات جالب و بی مصرف دوران قدیم است. این ماسک‌ها به منظور حفاظت از عناصری همانند هوای آلوده و برف و شاید آب مورد استفاده قرار می‌گرفته. هر چند که محافظت این ماسکها دقیق بوده است ولی استفاده از آن در مکان‌های عمومی‌و شلوغ بسیار وحشتناک و خطرناک به نظر می‌رسد.

تخت پیانو 

در سال ۱۹۳۵ میلادی در انگلستان این تخت خواب با قابلیت پیانو اختراع شد. افراد مسن و افرادی که دچار مشکلاتی بودند که نیازمند استراحت مطلق بودند از این تخت استفاده می‌کردند. با استفاده از این تخت در هنگام خواب نیز می‌توانستند پیانو بنوازند.

ماسک یخ

خانمها همیشه برای زیبایی خودشان دست به کارهای خارق العاده ای می‌زنند!!!

این دستگاه که به نوعی ماسک صورت محسوب می‌شوند اختراع شد که خانمها بتوانند به راحتی بعد از بخور گرم از یخ استفاده کنند. این ماسک عجیب غریب منافذ را می‌بسته و زیبایی را به چهره بر می‌گردانده.

دستگاه نگهداری از فرزند

بیشتر والدین ترجیح می‌دهند هر دو باهم از کودکشان مراقبت کنند. این دستگاه در اوایل دهه ۱۹۰۰ میلادی اختراع شد تا والدین هنگامی‌که خارج از خانه هستند با هم کودک را حمل کنند. ایده جالبی بوده  ولی ممکن بود هر کدام از والدین به یک سمت حرکت کنند !!!

دستگاه همه کاره خانواده

چارلز استیلاوف مخترع دستگاه خانواده به سه مورد اعتقاد داشت : "همه دوست دارند در کنار هم باشند، خانمها دوست دارند خیاطی کنند، کودکان دوست دارند دوچرخه سواری کنند. نتیجه اعتقاد به این مسئله این دستگاه شد. هم زمان سه فعالیت در کنار هم در یک مکان نه چندان بزرگ خانه امکان پذیر بود.

A.baghery شنبه 25 بهمن 1399 ساعت 14:36

• 6
• صفحه 1
• 2